Υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη οτι τα μονωμένα (διπλά) φουγάρα, τα χρησιμοποιούμε μόνο όταν η καμινάδα περνάει απο ντουλάπια ή άλλες επίφοβες περιοχές του σπιτιού μας όπου υπάρχει ο κίνδυνος πυρκαγιάς. Αυτό συμβαίνει κυρίως, για δύο λόγους:
1) Η ίδια η πρόταση <<μονωμένη καμινάδα>> μπερδεύει και δίνει την εντύπωση, οτι πρόκειται περι καμινάδας επενδυμένης με ειδικό υλικό, ώστε να προστατεύει απο τις υψηλές θερμοκρασίες. Επομένως, όλοι μας, όταν ακούμε για τους κινδύνους που εγκυμονούνται απο την υψηλή θερμοκρασία της καμινάδας και τα συχνά ακούσματα για στέγες που αρπάξαν φωτιά, ζητούμε την προστασία που μας δίνουν τα ...μονωμένα φουγάρα.
2) Ο δεύτερος ίσως και ο κυριότερος λόγος, είναι λόγω της παραπλάνησης απο τους πωλητές και κάποιους <<τεχνίτες>>, για τη χρήση των διπλών φουγάρων, αποκλειστικά για τους λόγους ασφαλείας που προαναφέραμε αλλά και για λόγους... αισθητικής.
Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να βάλω τα πράματα στη θέση τους και να διευκρινήσω τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους είναι απαραίτητη η χρήση της μονωμένης καμινάδας. Κατ΄αρχάς, σωστό είναι να περιγράψουμε τί είναι το διπλό φουγάρο ή μονωμένη καμινάδα. Πρόκειται
λοιπόν, για καμινάδα μήκους συνήθως 1 μέτρο max. που έχει δύο σωλήνες λείας επιφάνειας ανοξείδωτους, κατα βάση ΑΙSI 304 ή 316, ο ένας μέσα στον άλλον. Έχει λοιπόν 2 ομόκεντρους μανδύες με απόσταση μεταξύ τους περι τα 2,5 εκ. ή μερικές φορές και 3 εκ. Στο ενδιάμεσο κενό, υπάρχει πετροβάμβακας υψηλής πυκνότητας 100 κιλών ανα κυβικό μέτρο. Βέβαια στο παζάρι έχουμε συναντήσει μέχρι και πυκνότητας 40 κιλών...Έτσι ο εσωτερικός μανδύας, που τρώει και όλη τη ζέστη, είναι αποκομμένος απο τον εξωτερικό και μάλιστα τυλιγμένος με πετροβάμβακα ή κεραμοβάμβακα σε όλο του το μήκος. Φυσικά, ανάλογης κατασκευής είναι και τα διάφορα εξαρτήματά τους όπως φαρσογωνιές ή ταφ με τάπες καθαρισμού, κ.ά.
Σίγουρα η διπλή καμινάδα προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια όταν περνάει μέσα απο ντουλάπια ή ξύλινα δάπεδα σε σχέση με μια καμινάδα μονού τοιχώματος. Ωστόσο απο μόνη της δεν είναι αρκετή για να προσφέρει την ασφάλεια που ζητάμε. Βλέπετε η θερμοκρασία στην καμινάδα μπορεί να φτάσει τους 500 βαθμούς Κελσίου πολύ εύκολα ιδίως στα πρώτα μέτρα απο την εστία. Σε περιπτώσεις δε ανάφλεξης της καμινάδας (όταν δεν έχει καθαριστεί) μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τους 1000 βαθμούς. Η μόνωση της καμινάδας πρέπει να είναι απο πετροβάμβακα υψηλής πυκνότητας, γύρω στα 100 κιλά, ο οποίος λένε οτι αντέχει τους 850 βαθμούς Κελσίου, εγώ πάνω σε αυτό αμφιβάλλω ιδιαίτερα κυρίως λόγω της χαμηλότερης πυκνότητας που χρησιμοποιούν κάποιοι κατασκευαστες. Επίσης υπάρχει και το πρόβλημα των δύο δαχτυλιδιών που χρησιμοποιούν για την κατασκευή τους, που έχουν ως αποστολή την σταθεροποίηση του διάκενου των δύο μανδυών. Φυσικά μεταξύ τους παρεμβάλλεται ο πετροβάμβακας, αλλά σίγουρα τα δύο αυτά δαχτυλίδια λειτουργούν σαν θερμογέφυρες. Κάποιοι κατασκευαστές εντόπισαν το εν λόγω πρόβλημα και αντικατέστησαν τα δαχτυλίδια με πύρρους για την ελαχιστοποίηση της μεταφοράς θερμότητας απο τον εσωτερικό μανδύα πρός τον εξωτερικό. Όμως τόσο ο πετροβάμβακας, όσο και οι θερμογέφυρες που δημιουργούνται στα σημεία επαφής των δύο καμινάδων, δεν είναι ικανά να αποτρέψουν την άνοδο της θερμοκρασίας στον έξω μανδύα. Πολλές φορές κυρίως στα πρώτα μέτρα η θερμοκρασία στην εξωτερική σωλήνα, φτάνει έως και τους 400 βαθμούς. Αυτό το αντιλαμβανόμαστε κυρίως απο την αλλοίωσή της στο χρώμα, απο ασημί πρός το χρυσό μπρονζέ.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν οτι εάν αγγίζει σε κάποιο ξύλο ή άλλη επιφάνεια, τότε ο κίνδυνος της ανάφλεξης είναι σπουδαίος. Για αυτό και πρέπει να παίρνουμε επιπλέον μέτρα ασφαλείας όπως το ντύσιμο των περιοχών με πλάκες Κεραμιζόλ ή Calcium Silicate. Η αντίληψη οτι έβαλα διπλά φουγάρα και τα
περνάω απο όπου θέλω και είμαι ασφαλής, είναι πέρα για πέρα λανθασμένη αλλά και απολύτως επικίνδυνη. Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι τρόποι προφύλαξης όπως αυτός της φωτογραφίας, τον οποίο και χρησιμοποιούμε στην εταιρεία μας αρκετά συχνά.
Ωστόσο όμως, η κύρια χρήση της μονωμένης καμινάδας ΔΕΝ είναι για ασφάλεια. Η χρήση της είναι επιβεβλημένη όταν η καπνοδόχος είναι εξωτερική. Όταν δηλαδή τα φουγάρα βρίσκονται εκτεθειμένα στις εξωτερικές συνθήκες. Και αυτό συμβαίνει διότι είναι απαραίτητο να διατηρηθούν τα καυσαέρια στις αρχικές τους θερμοκρασίες. Αν για παράδειγμα μια εστία δημιουργεί καυσαέρια με θερμοκρασία 250 C είναι δεδομένο οτι έχουν μια κάποια ανωδική ταχύτητα. Μέχρι να φτάσουν όμως στο τέρμα της καμινάδας, τόσο η θερμοκρασία τους, όσο και η ανωδική τους ταχύτητα θα έχουν ελλατωθεί. Εάν η καμινάδα είναι εξωτερική, τότε η ψυχροποιήση των καπναερίων θα είναι ιδιαίτερα έντονη και γρήγορη. Και τότε ξεκινάνε τα προβλήματα:
Ωστόσο το κόστος της μονωμένης καμινάδας είναι τόσο μεγάλο που αποθαρρύνουν τους πωλητές1) Η ίδια η πρόταση <<μονωμένη καμινάδα>> μπερδεύει και δίνει την εντύπωση, οτι πρόκειται περι καμινάδας επενδυμένης με ειδικό υλικό, ώστε να προστατεύει απο τις υψηλές θερμοκρασίες. Επομένως, όλοι μας, όταν ακούμε για τους κινδύνους που εγκυμονούνται απο την υψηλή θερμοκρασία της καμινάδας και τα συχνά ακούσματα για στέγες που αρπάξαν φωτιά, ζητούμε την προστασία που μας δίνουν τα ...μονωμένα φουγάρα.
2) Ο δεύτερος ίσως και ο κυριότερος λόγος, είναι λόγω της παραπλάνησης απο τους πωλητές και κάποιους <<τεχνίτες>>, για τη χρήση των διπλών φουγάρων, αποκλειστικά για τους λόγους ασφαλείας που προαναφέραμε αλλά και για λόγους... αισθητικής.
Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να βάλω τα πράματα στη θέση τους και να διευκρινήσω τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους είναι απαραίτητη η χρήση της μονωμένης καμινάδας. Κατ΄αρχάς, σωστό είναι να περιγράψουμε τί είναι το διπλό φουγάρο ή μονωμένη καμινάδα. Πρόκειται
Μονωμένο ευθύγραμμο τεμάχιο και εξαρτήματα 45 και 90 μοιρών |
Σίγουρα η διπλή καμινάδα προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια όταν περνάει μέσα απο ντουλάπια ή ξύλινα δάπεδα σε σχέση με μια καμινάδα μονού τοιχώματος. Ωστόσο απο μόνη της δεν είναι αρκετή για να προσφέρει την ασφάλεια που ζητάμε. Βλέπετε η θερμοκρασία στην καμινάδα μπορεί να φτάσει τους 500 βαθμούς Κελσίου πολύ εύκολα ιδίως στα πρώτα μέτρα απο την εστία. Σε περιπτώσεις δε ανάφλεξης της καμινάδας (όταν δεν έχει καθαριστεί) μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τους 1000 βαθμούς. Η μόνωση της καμινάδας πρέπει να είναι απο πετροβάμβακα υψηλής πυκνότητας, γύρω στα 100 κιλά, ο οποίος λένε οτι αντέχει τους 850 βαθμούς Κελσίου, εγώ πάνω σε αυτό αμφιβάλλω ιδιαίτερα κυρίως λόγω της χαμηλότερης πυκνότητας που χρησιμοποιούν κάποιοι κατασκευαστες. Επίσης υπάρχει και το πρόβλημα των δύο δαχτυλιδιών που χρησιμοποιούν για την κατασκευή τους, που έχουν ως αποστολή την σταθεροποίηση του διάκενου των δύο μανδυών. Φυσικά μεταξύ τους παρεμβάλλεται ο πετροβάμβακας, αλλά σίγουρα τα δύο αυτά δαχτυλίδια λειτουργούν σαν θερμογέφυρες. Κάποιοι κατασκευαστές εντόπισαν το εν λόγω πρόβλημα και αντικατέστησαν τα δαχτυλίδια με πύρρους για την ελαχιστοποίηση της μεταφοράς θερμότητας απο τον εσωτερικό μανδύα πρός τον εξωτερικό. Όμως τόσο ο πετροβάμβακας, όσο και οι θερμογέφυρες που δημιουργούνται στα σημεία επαφής των δύο καμινάδων, δεν είναι ικανά να αποτρέψουν την άνοδο της θερμοκρασίας στον έξω μανδύα. Πολλές φορές κυρίως στα πρώτα μέτρα η θερμοκρασία στην εξωτερική σωλήνα, φτάνει έως και τους 400 βαθμούς. Αυτό το αντιλαμβανόμαστε κυρίως απο την αλλοίωσή της στο χρώμα, απο ασημί πρός το χρυσό μπρονζέ.
Τρόπος ασφαλής διέλευσης. |
περνάω απο όπου θέλω και είμαι ασφαλής, είναι πέρα για πέρα λανθασμένη αλλά και απολύτως επικίνδυνη. Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι τρόποι προφύλαξης όπως αυτός της φωτογραφίας, τον οποίο και χρησιμοποιούμε στην εταιρεία μας αρκετά συχνά.
Ωστόσο όμως, η κύρια χρήση της μονωμένης καμινάδας ΔΕΝ είναι για ασφάλεια. Η χρήση της είναι επιβεβλημένη όταν η καπνοδόχος είναι εξωτερική. Όταν δηλαδή τα φουγάρα βρίσκονται εκτεθειμένα στις εξωτερικές συνθήκες. Και αυτό συμβαίνει διότι είναι απαραίτητο να διατηρηθούν τα καυσαέρια στις αρχικές τους θερμοκρασίες. Αν για παράδειγμα μια εστία δημιουργεί καυσαέρια με θερμοκρασία 250 C είναι δεδομένο οτι έχουν μια κάποια ανωδική ταχύτητα. Μέχρι να φτάσουν όμως στο τέρμα της καμινάδας, τόσο η θερμοκρασία τους, όσο και η ανωδική τους ταχύτητα θα έχουν ελλατωθεί. Εάν η καμινάδα είναι εξωτερική, τότε η ψυχροποιήση των καπναερίων θα είναι ιδιαίτερα έντονη και γρήγορη. Και τότε ξεκινάνε τα προβλήματα:
- Εφ'όσων ψύχονται τα αέρια, τότε αρχίζουν να συμπυκνώνονται και μερικώς να υγροποιούνται. Αν θέλετε γίνονται ένα πράμα σαν την ομίχλη, με αποτέλεσμα να γίνονται πιο βαριά. Επίσης χάνουν και στην ανωδική τους ταχύτητα. Αυτό οδηγεί στο να καπνίζει το τζάκι μας αφού στην ουσία <<μπουκώνει>> η καμινάδα, αλλά και στο λέρωμα της καμινάδας και του τοίχου μας, απο την κάθ'αυτη υγροποίηση.
- Το γεγονός οτι συμπυκνώνονται τα καπναέρια, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη τους διαμονή στο σύστημα της καμινάδας, έχει σαν αποτέλεσμα κάποια σωματίδια να επικάθονται στα πλευρά των σωλήνων και να δημιουργούν ένα στρώμμα κρεόσωτου (πίσσας). Με την πάροδο του καιρού το στρώμα αυτό πίσσας, γίνεται όλο και πιο παχύ με αποτέλεσμα να συρρικνώνεται η διατομή της καμινάδας. Έτσι το τζάκι σταδιακά θα καπνίσει, την άνοιξη κυρίως θα υπάρχει μυρωδιά το σπουδαιότερο όμως, είναι ο μεγάλος κίνδυνος που ελοχεύει να αναφλεγεί και να πάρει φωτιά η καπνοδόχος. Για αυτό και είναι επιβεβλημένη η συντήρηση-καθαρισμός της καμινάδας, για αυτό θα μιλήσουμε σε άλλο άρθρο.
- Υπάρχει σημαντική απώλεια της απόδοσης της εστίας, εξ'αιτίας της πτώσης της θερμοκρασίας των καπναερίων, που έχει σαν αποτέλεσμα και την πτώση της θερμοκρασίας του θαλάμου καύσης. Είναι πολύ σημαντική η αυξημένη θερμοκρασία στο θαλάμο κάυσης γιατί έτσι έχουμε και αρτιότερη καύση των ξύλων. Στα νέου τύπου ενεργειακά τζάκια, το κύριο πλεονέκτημά τους είναι η ηψηλή θερμοκρασία των καπναερίων, μια εκτεθειμένη στο κρύο καμινάδα αναιρεί αυτό το πλεονέκτημα σε μεγάλο βαθμό αν όχι ολοκληρωτικά. Απο την εμπειρία μου, μπορώ να ισχυριστώ με συντηρητικά κριτήρια για πτώση της απόδοσης της τάξεως τουλάχιστον του 20%.
Τάφ και Τάπα με βίδα αποστράγγισης |
Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν όταν τα φουγάρα έιναι εξωτερικά να είναι μονωμένα και σε κάθε περίπτωση να δια φυλλάτεται η θερμοκρασία των καπναερίων. Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ και στη συμβολή του φαινομένου του θερμοκηπίου και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλεί η αμόνωτη καμινάδα. Ήδη στα μεγάλα αστικά κέντρα στην Ελλάδα, έχει συζητηθεί το θέμα της ρύπανσης απο τις ανεξέλεγκτες εκπομπές αερίων απο τα μπουριά. Σε χώρες της Ε.Ε. υπάρχει αυστηρή νομοθεσία σχετικά με το είδος της καμινάδας αλλά και της εστίας που δικαιούται κάποιος να βάλει.
Μπορεί η χρήση της αμόνωτης καμινάδας εξωτερικά, να εξ'οικονομεί αρχικά κάποιο ποσό χρημάτων. Είναι βέβαιο όμως, οτι θα σας οδηγήσει σε έναν κυκεώνα αλληλένδετων προβλημάτων, που θα φαντάζουν σαν δυσεπίλυτος γρίφος, σχετικά με τη λειτουργία της εστίας σας. Μια σωρεία απο αρνητικά επακόλουθα, που θα σας στερήσουν ένα μεγάλο κομμάτι της απόδοσης, της χαράς και της απόλαυσης της εστίας σας. Προβλήματα που απο τα οποία αν θελήσετε να ξεφύγετε, θα είναι πολύ δύσκολο, αλλά κυρίως και ιδιαίτερα δαπανηρό.
Μπορεί η χρήση της αμόνωτης καμινάδας εξωτερικά, να εξ'οικονομεί αρχικά κάποιο ποσό χρημάτων. Είναι βέβαιο όμως, οτι θα σας οδηγήσει σε έναν κυκεώνα αλληλένδετων προβλημάτων, που θα φαντάζουν σαν δυσεπίλυτος γρίφος, σχετικά με τη λειτουργία της εστίας σας. Μια σωρεία απο αρνητικά επακόλουθα, που θα σας στερήσουν ένα μεγάλο κομμάτι της απόδοσης, της χαράς και της απόλαυσης της εστίας σας. Προβλήματα που απο τα οποία αν θελήσετε να ξεφύγετε, θα είναι πολύ δύσκολο, αλλά κυρίως και ιδιαίτερα δαπανηρό.